Kgati ke moraloko wo o ralokwago kudu dinagamagaeng. Moraloko wo o fetogile mo mengwageng. Kgale baraloki ba be ba opela ge ba tshela kgati. Gabjale baswa ga ba opele ge ba tshela kgati, mola kgale e be e ralokwa ka makala a monkgane[1].

Papadi ya Kgati

Moraloko wa Kgati o ralokwa kudu ke basetsana, go thoma ka mengwaga ye meraro go fihlela mengwageng ye masomepedi, ge ba bangwe ba kgona go bapala ba le mengawaga ye masomešupanne[2].

Mekgwa ya go bapala lokiša

 
Moraloki a kwatame

Kgale kgati e be e ralokwa ke basetsana ba bararo. Ba babedi ba swara thapo ( o tee ka thoko e tee). Ba iša thapo godimo le fase gore moraloki wa boraro a tshelele godimo gabedi, a dira bonnete bja gore thapo e se ke ya mo kgoma, morago ga mowe, o tla kwatama fase ga tee[3] a dira bonnete bja gore thapo ge e eya godimo, ga e mo kgome. Ge thapo e ka mo kgoma, thaloko e fedile. Moraloki yo o tla tšwela ntle, moraloki yo mongwe a raloke. Moraloki wa go tšwela ntle o tla swara thapo ka thokong ye nngwe go fa ba bangwe sebaka sa go tshela. Baraloki ba fana sebaka ka go latelana, go tsena moraloki o tee ka o tee goba ka bobedi goba go feta. Baraloki ba tshela ba opela dikoša.

 
moraloki a tshela

Bjale, melao e fetogile.

  • Baraloki ba ka raloka ka dihlopha, ba tshela le go kwatama ka mekgwa ya go fapana. Baraloki ba fana sebaka ka go latelana, go tsena sehlopha ka sehlopha.
  • Baraloki ba ka kgetha moraloki wa pele, woo a tlogo ba bontšha mokgwa wa go sepediša maoto (le matsogo). Baraloki ba bangwe ba tla latela ka go dira ka moo moraloki wa pele a ba bontšhitšego ka gona ba dira bonnete bja gore thapo ga e ba kgome. Baraloki ba fana sebaka ka go latelana, go tsena moraloki o tee ka o tee goba ka bobedi .

Dikolong lokiša

moraloko wo o ralokwa ke basetsana dikolong morago ga nako ya dijo ge ba letetše go boela diphapošing[1].

Mothopo lokiša

  1. 1.0 1.1 http://commons.wikimedia.org/wiki/File:PeopleAreKnowledge_Kgati_Interview2.ogg
  2. http://commons.wikimedia.org/wiki/File:PeopleAreKnowledge_Kgati_Interview3.ogg
  3. http://commons.wikimedia.org/wiki/File:PeopleAreKnowledge_Kgati_Interview1.ogg