Yunibesithi ya Fort Hare

Yunibesithi ya Fort Hare (UFH) e ne e le tsa yunibesithi bobedi ya Afrika Borwa le setheo se ba pele ba mona go re e fana ka thuto e phahameng go Maafrika. Yunibesithi e ne e le lebaka la sekolo thuto ya bolumeli o ileng ya thehoa qetellong ea lekholo la bo19 la lilemo sebakeng sena ke Scotland be legae la baromuoa James Stewart le mosadi o gae. Seafrikaans buang baagi e ne e tla ga morao go go ngata feela fumana yunibesithi ya gabo bona, e leng ya Yunibesithi ya Stellenbosch.

Stewart monument mo Somgxata Hill godimong UFH.

Yunibesithi e ke ka Tyhume River a Alice ka Kapa Bohlabela le na le histori e ruileng. The sebakeng sa lekholong la bo19 la lilemo ka nako e telele ea etelang makala ntoa lintoeng tse robong khahlanong le Xhosa. E bile feela ka thoko British kolone (British Kafraria). Lipampitšana British la naga go ya Xhosa ba neng ba ikemiselitse go fana ka go loantša lehlakoreng la bona (amaFengu). Fort Hare boeena e ne e lona qalong e British qhobosheane le ba bang lithako ntse ba mo khamphaseng ya yunibesithi tse fumanegang.

Yunibesithi e bile le seabo se segolo seo lihlopha tse ka ntshetsopele ya ANC le mekhatlo e meng ba batsho Afrika Borwa le ne e le khale e tsejoa e le khamphaseng khathatseha. Ka ya apareteiti mehla, go ile ga e le karolo ya Ciskei le ba basoeu ba neng ba sebetsa le yunibesithi, go phethahatsa karolo e phethoang tsoang Fort Beaufort le Hogsback, ile a tlameha go tšela moeli go ya mosebetsing ya bona.

A taolo ya le lesha tlas'a Derrick Swartz e tsitsisoa boemo ka 1999 le tsa yunibesithi bile atoloswa go Bhisho le East London. Ka 2015, gape ba kena litaba likgethong bakeng sa lekgotla la seithuti se kgethilego bogolo ba liithuti tsena li bakeng sa DASO. Ka 2016 ka kgetha molao 43% bakeng SASCO (e gokaganeng le ANC) le 40% feela bakeng sa DASO. DASO Leha go le joalo supa ne te ya go re likgethong tsena ka Komisi Independent Dikgetho (IEC), empa go ile ga hlophisoa ke op o dia kgwebo ya poraefete.